Chết không là hết

CHẾT KHÔNG LÀ HẾT

Susan L. Taylor

Một trong những việc làm có ích nhất chúng ta làm được cho một người đang đau buồn là giữ liên lạc với họ. Xưa nay đời vẫn luôn một thói bạc bẽo, càng đượm lắm càng quên vội. Chỉ trong vòng một tuần sau đám tang, mọi người đã quên mất người quá cố, hoặc quên rằng người còn ở lại dương trần vẫn còn đang vương mang lắm nỗi đau buồn. Bạn hãy để tâm dành cho người bạn đang trong nỗi buồn tang chế của người thân họ một cuộc gọi mỗi ngày đều đặn. Hãy hỏi thăm về sức khỏe, trạng thái của anh/chị ấy và tạo cơ hội để cho anh/chị ấy nói với bạn, hoặc dành cho sự im lặng không nói gì. Chúng ta có thể là niềm an ủi vô vàn cho những trái tim đang nặng trĩu chỉ bằng cách đơn giản cho họ biết họ còn có một người đang sẵn sàng nghe họ, sẵn sàng dành cho những người đang sầu thảm cơ hội giãi bày họ đang đau đớn đến mức nào.

One of the most helpful things we can do for someone who is grieving is to stay in touch.  It often happens that within a week following the funeral, people have forgotten about the bereaved, or have forgotten that the person left behind is still in a lot of pain.  Remember to give a friend who is in mourning a call each day.  Ask "How are you doing today?  What are you feeling?" and allow her or him to tell you, or else to say nothing.  We can be of great comfort to grieving hearts simply by lending an ear and allowing those who are bereft to express just how much they hurt.

Mỗi chúng ta đều sẽ tìm thấy chút niềm nguôi ngoai khi hồi tưởng về những người đã khuất, những lúc kể lại các mẫu chuyện đặc trưng nhất về họ lúc sinh thời, qua niềm vui tiếng cười chúng ta cùng chia sẻ những lúc đó. Bằng cách chia sẻ như vậy, chúng ta giữ cho ký ức về những người thân yêu mãi sống sinh động, và nhắc nhở bản thân về kỷ niệm chúng ta và họ đã bên đời nhau như thế nào. Ở Tây Phi người ta tin rằng người quá cố vẫn tiếp tục sống miễn là có ai đó gọi tên họ. Bằng cách dành cho ánh sáng nhỏ của người thân một góc nhỏ trong tim ta, họ thực sự vẫn ở bên chúng ta. Bạn có biết, cuộc sống này dù có vẻ chỉ gói gọn từ lúc sinh ra cho đến lúc chết là hết, nhưng trong thực tế cuộc sống là một dòng chảy mang tính liên tục vĩnh hằng; sinh và tử chỉ là những lần chuyển hóa. Chúng ta đơn thuần được tạo thành bằng thể chất và tinh anh của hàng tỷ người đã sống trước chúng ta.

We can find solace in reminiscing about those whom we have lost, in recounting the stories that best characterize them, in laughing at the humorous moments we have shared.  By sharing such stories, we keep our memories of our loved ones alive and remind ourselves of the ways our lives have been touched by theirs.  In West Africa it is believed that the deceased continue to live for as long as there is someone to call their names.  By allowing a small spark of our loved one's spirit to live on in us, they remain with us still. Remember, too, that life only appears to begin with birth and end with death.  The flow of life is in fact continuous and eternal; birth and death are merely transformations.  We are made up physically and spiritually of the billions who have passed before us.

Họ đã cho chúng ta cuộc sống, nền văn hóa, họ cho chúng ta thế giới trên đó chúng ta đang xây dựng thế giới hiện đại của mình. Các giá trị và truyền thống, thói nếp suy nghĩ của chúng ta là tài sản trao truyền bằng sự chắt chiu những khôn ngoan họ đã trải nghiệm và được truyền qua các thời đại. Hơi thở của chúng ta, không khí ta đang thở đã từng là hơi thở của họ.  Mỗi chúng ta là một phần không thể thiếu của một cái gì đó vượt quá sức hiểu biết - một liên kết quan trọng trong một quá trình hoàn hảo đến mức không thiếu điều gì và không lãng phí điều gì: thứ  đó gọi là cuộc sống. Cái chết, điều không thể tránh khỏi của cuộc sống, hay những huyển ảo về nó giúp chúng ta suy nghĩ và biết tôn quy phép màu gọi là cuộc sống mà chúng ta đang trải qua.

They gave us life, they gave us our culture, they gave us the world on which we have built our present world.  Our values and traditions, our habits of thought are in large measure the wisdom of their experience passed down through the ages.  Our breath, the very air we breathe, was once their breath.  We are, each of us, an integral part of something vast beyond comprehension--a vital link in a process so perfect that it wants for nothing and wastes nothing.  That something is life.  Death, the inevitability of it, or the illusion of it, helps us to think about and appreciate the miracle we are moving through.

Cuộc sống của chúng ta được đặc trưng bởi những đổi thay không ngừng, tạo ra bởi những mất mát cần thiết và những món quà đầy bất ngờ, bởi vô vàn những chuyến đi không có hồi kết. Cuộc sống là đổi thay. Cả đời chúng ta luôn phải đối mặt sự chia lìa, tuột mất. Văn hóa phương Tây dạy chúng ta cố giữ chặt mọi thứ, chứ không dạy thả tay buông thứ gì, nhưng buông tay lại là một trong những đề tài bao trùm của cuộc sống. Không có gì trong thế giới vật chất là mãi mãi. Trong từng  giai đoạn cuộc đời khác nhau, chúng ta trải qua biết bao những biến đổi mà chúng ta có thể gọi là những mất mát: chúng ta buộc phải rời khỏi sự ấm áp và an toàn trong bụng mẹ, từ bỏ vú mẹ, lòng mẹ, từ bỏ những ngày thơ, những giấc mơ tuổi ấu thời, thiếu niên. Điều quan trọng cho hạnh phúc và sự phát triển con người là biết cách sống với nỗi mất mát; chúng ta đơn giản không thể có mọi thứ như y muốn. Cha mẹ, con cái, người yêu, bạn bè, đôi khi chính chúng ta là kẻ phải ra đi.

Our lives are characterized by transitions and transformations, by necessary losses and unexpected gifts, by an unending series of passages.  Life is change.  All our lives we are confronted by letting go.  Western culture teaches us how to hold on to things, not how to let them go, but letting go is one of the encompassing themes of life.  Nothing in the material world is forever.  Throughout the many stages of our lives we experience myriad transitions and what we might call loss:  We are forced to leave the warmth and security of our mother's womb, give up her breasts, her lap, our innocence, many of our childhood dreams, our youth.  Critical to our growth and happiness is learning how to live with loss; we simply cannot have everything as we wish it.  Parents, children, lovers and friends part, and sometimes it is we who must part.

Cuộc sống của chúng ta đầy những cách biệt đoạn ly làm chúng ta nặng lòng, buộc chúng ta phải dốc hết cảm xúc mình để theo kịp với những yêu cầu của lối sống mới. Dù chúng ta có những mất mát đều đau đớn, nhưng dạy cho chúng ta biết cách làm sao gặt hái. Cuộc sống đang cố dạy cho chúng ta bài học rằng, dù thế giới này đầy những thách thức và thay đổi, chúng ta sẽ luôn sống trong sự bình an bằng cách giao hòa với tính bất biến bên trong của chúng ta. Bấy giờ sức mạnh thần bí trong chúng ta sẽ nhiều hơn bất kỳ lúc nào - dù điều gì nó mang lại đi nữa. Chúng ta được sống trong một vũ trụ yêu thương, phù độ luôn luôn nói có với chúng ta. Mọi chuyện sinh hóa, ngay cả sự chúng ta gọi là cái chết chỉ là một phần trong trạng thái tồn tại liên tục. Chết không phải là kết thúc, mà là một bước tiến lên nữa trong một quá trình không ngừng, con đường đến với đấng vĩnh cữu.

Our lives are full of separations that shake us up, force us to attend to our emotional selves and to learn new ways of being in the world.  Although many of our losses are painful, they encourage our gains.  The lesson life is trying to teach us is that, regardless of the challenges and changes in the physical world, we will abide in peace by aligning ourselves with our inner changelessness.  The power of God in us is more than equal to any moment--no matter what it brings.  We live in a loving, supportive universe that is always saying yes to us.  Every transition, even the one we call death, is part of a continuum of being.  Death is not the end, but rather another step in the unending process of our unfolding.  It is a pathway to God.

Đôi lúc tưởng chừng mọi phép thanh tẩy của chúng ta đều trong lửa, nhưng chính trong lửa ta mới trui thành sức mạnh mới, dù đôi khi ta trải qua tuyệt vọng, những dự định chưa chín muồi. Chúng ta trải qua biến đổi hết lần này đến lần khác, bỏ cũ, sinh mới. Đấy là mô hình cho tất thảy cuộc sống, điểm kết thúc mỗi hành trình cũng là điểm khởi đầu chuyến đi mới. Hãy cứ vững tin. Khi những người thân yêu trải qua quá trình thay đổi, hoặc khi chính chúng ta tiếp cận niềm khắc khoải tử sinh ấy, hãy biết cuộc sống của họ và của chúng ta luôn được quan phòng bởi một sức mạnh lớn hơn bất kỳ nỗi đau nào.

It may sometimes seem as if our baptisms are all of fire, but in the fire we forge new strengths.  Though we sometimes despair, the wakes we plan for ourselves are always premature.  Time and again we emerge from this chrysalis changed, remade, born again.  This is the pattern for all life, the end of each journey marking the beginning of new and different ones.  Have faith.  When those who are dear to us make their transitions, when we ourselves approach with trepidation that threshold of infinity, know that their lives and ours are cared for by a power greater than any pain.