Trong tác phẩm “A Christmas Carol”, ngài Ebenezer Scrooge bủn xỉn đã đổ lỗi cho pho mát gây ra những cuộc gặp gỡ ma quái của ông vào ban đêm. Ông ta chỉ ăn một miếng nhỏ thôi, và câu chuyện thì đã có một kết thúc có hậu, nhưng vẫn còn tồn tại đâu đó niềm tin rằng pho mát mang đến cho con người những cơn ác mộng. Có thật vậy không?


Độ chục năm trước đã có những tường trình khoa học rằng các loại phô mai khác nhau mang đến cho người ăn chúng những giấc mơ đẹp và không hay ho khác nhau, nhưng không có tình nguyện viên nào báo cáo đã trải qua những cơn ác mộng tồi tệ như Scrooge. Những người ăn loại Stilton có những giấc mơ dị thường, những người sính loại Red Leicester đã mơ về quá khứ và những người ăn loại Lancashire trước khi ngủ đã mơ về tương lai. Vậy nếu bạn muốn mơ về những người nổi tiếng, rõ ràng bạn nên sử dụng loại pho mát Cheddar làm bữa ăn nhẹ trước khi đi ngủ.

Nhưng hãy nhớ đây là một cuộc khảo sát được thực hiện bởi cơ quan quảng bá pho mát ở Anh, một trong những cái tên tuyệt vời của Hiệp Hội Pho Mát Anh. Không nghi ngờ gì đây là một màn tiếp thị thông minh, nhưng nếu xét như một nghiên cứu khoa học, báo cáo này có những sai sót cơ bản. Chẳng hạn, không có nhóm đối chứng, vì vậy chúng ta không biết liệu những người không ăn pho mát vào buổi tối có thì ngủ trải qua giấc mơ xấu tốt mức độ nào.

Tuy nhiên, chúng ta cứ hãy tranh luận cho tới ngọn ngành, hãy cùng khám phá xem liệu có thứ gì trong pho mát có thể xui thúc người ngủ có những giấc mơ xấu hay không. Ăn các bữa ăn nặng bụng với hàm lượng chất béo cao vào lúc khuya có thể khiến bạn khó tiêu, từ đó làm giấc ngủ của bạn rối loạn. Giấc ngủ bị xáo trộn thường liên quan đến ác mộng nhiều hơn, hoặc chí ít là ký ức về những cơn ác mộng, bởi vì chúng khiến bạn thức dậy thường xuyên hơn và ghi nhớ chúng.

Ở một số nước, món cuối cùng được ăn trong một bữa ăn thịnh soạn là pho mát, tập tục này có thể gợi ý pho mát dẫn đến ác mộng, nhưng tất nhiên vẫn có thể là ở số lượng thực phẩm đã tiêu thụ, không riêng gì pho mát, đã dẫn đến chứng khó tiêu. Điều đáng chú ý ngoài việc đổ lỗi cho tác dụng của pho mát gây ra sự xuất hiện hồn ma, Scrooge cũng đổ lỗi cho một miếng thịt bò khó tiêu, một miếng mù tạt, hoặc có thể là một miếng khoai tây đã bị hỏng.

Thế nhưng có một loại chất trong pho mát có thể thích hợp ở đây – chất tryptophan. Đó là một axit amin tìm thấy trong các loại thực phẩm khác nhau bao gồm sữa, thịt gà, gà tây và đậu phộng. Cơ thể sử dụng tryptophan để sản xuất serotonin, một chất truyền tin hóa học liên quan đến tâm trạng ổn định và giấc ngủ ngon. Đôi khi có ý kiến ​​cho rằng đây là lý do tại sao những người ăn mừng Giáng sinh hoặc Lễ Tạ ơn với gà tây nướng thường cảm thấy buồn ngủ sau bữa trưa Giáng Sinh - tất nhiên còn do cả tác động của rượu. Các nghiên cứu về tryptophan như một chất gây ngủ cho thấy những kết quả sai biệt, nhưng nó có hiệu quả thấy rõ trên một số người.

Ý tưởng chất tryptophan có tác dụng khác thường trên tâm trí có thể đến từ một hiện tượng rất có thực, nhưng hiếm khi có gì đó gọi là phản ứng pho mát. Có một loại thuốc chống trầm cảm cũ được gọi là chất ức chế monoamin oxydase B, làm giảm sự phân hủy của các hóa chất như serotonin. Những loại thuốc này có thể có hiệu quả trong điều trị trầm cảm, nhưng chúng có tác dụng phụ bất thường và rất nghiêm trọng. Chúng ngăn chặn sự phân hủy của tyramine, hợp chất có tự nhiên trong phô mai. Nếu tyramine tích tụ dày, nó có thể khiến cho huyết áp tăng đến mức đủ cao có thể gia tăng nguy cơ mắc các chứng về tim hoặc đột quỵ.

Phản ứng pho mát có thể chết người, vậy nên dù hiện nay thuốc ức chế monoamin oxydase B chống trầm cảm này được sử dụng ít phổ biến đi, những người dùng nó vẫn cần được cảnh báo nghiêm ngặt tránh ăn pho mát và một số loại thực phẩm sau khi dùng thuốc. Vấn đề là lượng tyramine có trong thực phẩm rất trồi sụt khác nhau; bệnh nhân thử nghiệm có thể thấy họ ổn trong một lần, nhưng lại biểu hiện phản ứng nghiêm trọng trong lần tiếp theo.

Với các bằng chứng không đầy đủ như thế, ta không thể chắc chắn rằng ăn pho mát vào ban đêm gây ra ác mộng. Những gì ta có thể nói chắc là nếu bạn ăn pho mát ngay trước khi đi ngủ, hoặc ăn quá nhiều, thì chứng khó tiêu có thể gây cho bạn một đêm không yên giấc. Nhưng có thể trong trường hợp bạn chỉ ăn một ít pho mát có thể giúp bạn ngủ ngon hơn.